Son yıllarda teknnolojideki hızlı gelişmeler her sektör gibi sanayi ve endüstri sektörünü de olumlu yönde oldukça etkilemiştir. İşletmeler kendi bünyelerindeki makinaları bu gelişmeler ışığında revize etmekte veya yenilemektedirler. Bu çalışmaların yaygın olarak yapıldığı alan ise motor kontrol sistemleri olmaktadır. Motor kontrol sistemlerini ise frekans çeviriciler ve yumuşak yol vericiler olarak iki ana başlık altında toplayabiliriz. Endüstrideki motor uygulamarında, motorların ani kalkış yapmaması veya kalkış yaparken yüksek akım çekmemesi, enerji tasarrufu gibi konular oldukça önem kazanmaktadır.



Asenkron motorlara yolverme yöntemlerini 5 ana başlık altında toplayabiliriz;
***8226; Direkt Yol Verme
***8226; Oto Transformator ile Yol Verme
***8226; Stator Direnci Kullanarak Yol Verme
***8226; Yıldız / Üçgen Yol Verme
***8226; Soft Starter ile Yol Verme

Direkt Yol Verme yöntemi yukarda belirtilen yöntemlerinden en kolayı olmasına karşın bazı dezavantajları vardır. Bilindiği gibi asenkron motorlar kalkış sırasında nominal akımın yaklaşık 6-8 katı akım çekerler. Direkt yol vermede motora gerilim bir konnaktör üzerinden direkt uygulanır. Kalkış akımının fazla olmasından dolayı kontaktörün, kabloların ve sigortaların bu akıma dayanabilecek kadar büyük seçilmesi gerekmektedir. Bu da ilk başta kurulum maliyetinin artmasına neden olmaktadır. Ayrıca kalkış sırasında çekilen yüksek akımın şebekenin zorlanmasına ve gereksiz yere elketrik ennerjisi harcanmasına neden olmaktadır. Bu nedenlerden dolayı direkt yol verme sisteminin uygulanmasının dezavantajları ortaya çıkmaktadır.
Oto trafo ile yol verme sırasında ise stator sargılarına gerilim oto trafo yardımı ile verilir. Gerilimin ilk kalkış sırasında düşük olması, kalkış akının düşük olmasını sağlamasına rağmen, motor kalkış momentininde düşmesine neden olmaktadır. Bu da yine istenmeyen bir durumdur.



düşük akımlar ile yol verilse de dirençlerdeki kayıplardan dolayı verim düşmekredir. Her kalkış sırasında aynı işlemlerin tekrar yapılması da zaman kaybına yol açmaktadır.

Günümüzde yaygın olarak kullanılan bir yöntemde Yıldız / Üçgen Yol vermedir. Bu yöntemde motor önce yıldız bağlanır böylece gerilim 1/***61654;3 oranında yine akımda 1/***61654;3 oranında azalır. Bu durumda motor döndürme momentide 1/3 oranında azalır. Bu yöntemde motor nominal devrine yaklaştığında yıldız bağlatıdan üçgen bağlantıya geçilir. Yıldız bağlantıdan üçgen bağlantıya geçilirken şebekeden darbe akımları çekilir. Bu yöntemin yukarıda belirtiğimiz yöntemler içinde en uygun ve verimli olmasına rağmen bazı dezavantajları vardır. Bunlar özellikle motor güçleri büyüdükçe kontaktörlerin büyük seçilme zorunluluğu, kablo kesitlerinin büyük olması, güç elemanlarının belli bir süre sonra yenilenmesinin gerekmesi uzun sürede yüksek maliyetlere ulaşmaktadır.



Yukarıda bahsi geçen yol verme yöntemlerinin genel olarak dezavantajlarını sıralamak gerekirse;
***8226; Kalkış sırasında yüksek akım çekilmesi
***8226; Kalkış akımının sınırlandırılması halinde kalkış momentinin düşmesi
***8226; Kullanılacak kontaktör, kablo, sigorta gibi devre elemanlarının büyük seçilme zorunluluğu
***8226; Devre elemenalarının (özellikle kontaktörlerin) belirli sürelerde değiştirilme zorunluluğu
***8226; Enerji sarfiyatının yüksek olması sayılabilir.



Bütün bu dezavantajlarını ortadan kaldırabilen ve en düşük maliyete sahip çözüm Sof Starter***8217;lar ile sağlanabilir. Leroy Somer Digistart serisi soft starter ile yukarıda saymış olduğumuz dezavantajlar rahatlıkla ortadan kaldırılabilir.



Leroy Somer Digistart serisi soft starter kullanmanız halinde elde edeceğiniz kazançlar ve sağlayacağınız faydaları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
***8226; Kalkış akımının istenildiği gibi (sistemin ihtiyacına) göre sınırlandırılabilmesi
***8226; Yumuşak duruş
***8226; Motorun çalışma sırasında elektronik olarak korunması
***8226; Kalkış süresinin ayarlanması
***8226; Ek*** veya dengesiz faz koruması
***8226; Motor ısıl koruma
***8226; Darbeli kalkış yaptırılabilme (özellikle değirmenlerde)
***8226; Dönüş yönünün kontrolu
***8226; Kısa süreli şebeke kesintilerinden sonra geilim rampası ile tekrar kalkış olanağı
***8226; Düşük veya yüksek yük kontrolu
***8226; Programlanabilir röle çıkışlerı,
***8226; DC frenleme yapılabilmesi
***8226; Yukarıda belirtilen konularının ayarlarının soft starter üzerinden kolayca yapılabilmesi
***8226; Bilgisayar ile programlama ve izleme olanağı

Yukarıda bahsi geçen konular kısa ve uzun vadede işletmelere mali yönden önemli kazançlar sağlamaktadır. Dolayası ile bu tip cihazları kullanmak isteyen kullanıcılar, biraz önce bahsettiğimiz konuların tamamını göz önüne almadırlar. Diğer yandan sistemin ilk kurulum sırasındaki maliyetinin yanı sıra, uzun vadede getireceği olumlu veya olumsuz durumları da göz önüne almalıdırlar. Makinelerinin verimlerinin sistemin getireceği dezavantajlardan dolayı düşmesini engellemelidirler.
Bu açıdan bakıldığında soft starter***8217;lar ile çözüm en optimum olandır. Uzun ve kısa vadede avantajları diğer sistemlerden daha fazladır