Şu an Kompanzasyon Sistemleri kategorisindeki Reaktİf GÜÇ Kompanzasyonunun Genel Hatlari isimli konuyu okuyorsunuz.
-
Reaktİf GÜÇ Kompanzasyonunun Genel Hatlari
İşletmelerde bulunan elektrik motorları ,transformatörler ve bobin gibi cihazlar mıknatıslanma akımlarından dolayı reaktif enerji harcarlar.Ancak işe dönüşmeyen bu enerji iletim hatlarını yükler.Buda iletim hatlarının daha az aktif enerji taşımasına neden olur.Bunu önlemek için tüketiciler kendi reaktif enerjilerini üretmelidirler.
Tüketicilerin normal olarak şebekeden çektikleri endüktif gücün kapasitif yük çekmek suretiyle özel bir reaktif güç üreticisi tarafından dengelenmesine kompanzasyon denir.
Şebekeye Sağladığı Yararlar :
· Şebekenin güç taşıma yeteneğini arttırır.
· Şebekedeki ısı kayıplarını azaltır.
· Gerilim düşümünü azaltır.
Kullanıcıya Sağladığı Yararlar :
· Reaktif enerji sarfiyatı için bedel ödemekten kurtulunur.
Kompanzasyon Şekilleri
Kompanzasyon tesislerinin en büyük yararlanmayı sağlamak ve en ekonomik çözümü elde etmek için tesisin yerinin ve bağlantı şeklinin doğru seçilmesinin büyük önemi vardır.
RG-S Serisi Akıllı Reaktif Güç Kontrol Rölesi
Mikroişlemcili tabanlı kullanıcı dostu tasarım
Otomatik C/k ayarı
Otomatik enerji akış yönünü sezme
Alarm Durumları : Aşırı kompanzasyon uyarısı ,ek*** kompanzasyon uyarısı ,C/k hesaplanamadı uyarısı ,aşırı gerilim uyarısı
5 farklı kademe anahtarlama programı
Seçilebilir kademe sayısı
Rotasyonel anahtarlama sırası
Ayarlanabilir gecikme zamanı 8 - 50sn
Ayarlanabilir güç faktörü değeri 0.85 ind - 1.00
Cosj göstergeli
Manuel kademe alma / çıkarma
RG-S; 5, 6, 8, 12 kademe seçeneklerinde üretilmektedir.
Adım Sayısının Belirlenmesi
Yüklerin büyük ve hızlı değiştiği yerlerde adım sayısının az ve adımların büyük olması uygun bir çözümdür.Yüklerin küçük ve yavaş değiştiği yerlerde adım sayısının çok ve birinci kademe gücünün küçük olması daha hassas bir kompanzasyon sağlar
Örnek Bir Tesise Ait Güç Değerlerinin Hesabı
İyi bir kompanzasyon yapabilmenin iki önemli koşulu gereken kondansatör gücünün dikkatli saptanması ve kondansatör adımları ile akım trafosunun doğru seçimidir. Aşağıda bu değerlerin doğru seçimi için pratik bir yöntem bir örnek ile açıklanmıştır. Uygulamada ise ENTES R-G 5A Kompanzasyon Rölesi kullanılmıştır.
Gerekli Kondansatör Gücünün Seçimi : Gerekli kondansatör gücünün tayini için tesisin Cos j 'sinin ve kurulu aktif gücünün bilinmesi gerekmektedir. Tesisin Cos j 'si pratik olarak faturalardan bulunur. O dönemde harcanan aktif ve reaktif enerji bilindiğine göre
tan j = harcanan reaktif enerji / aktif enerji buradan Cos j bulunur.
Tesisin kurulu aktif gücü ise , tesisteki tüm alıcıların (motorlar,aydınlatma elemanları,fırın rezistansları vb. ) etiketleri üzerindeki güçler toplanarak belirlenir.
Örnek olarak : Tesisimizin aktif gücü 60 kW Cos j = 0.68 olsun Hedefimiz Cos j yi 0.95 çıkartmaktır bunun için aşağıdaki Tablo 1'den yararlanarak K değerini bulup aktif güçle çarparak kVAR olarak kullanılacak kondansatör değerini buluruz.Bu ifadeyi formüle dökersek ;
Q c =P.K
Tablodan K değeri 0.75 bulunur. Q c= 60.0,75=45 kVAR bulunur.
Kompanzasyon işlemi ,abonenin şebekeden çektiği zahiri gücü azalttığı için şebekenin yükünü azaltır ,sistemi aşırı yüklemeden daha fazla aktif güç çekilmesine olanak sağlar.Ayrıca abonenin şebekeden çektiği akım bileşenini küçülteceğinden şebeke kayıplarını ve şebekedeki gerilim düşümünü azaltır.
Tablo 1
Şimdiki Cos j Ulaşılmak İstenen Cos j
0.80
0.85
0.90
0.95
1
0.50
0.98
1.11
1.25
1.40
1.73
0.52
0.89
1.03
1.16
1.31
1.64
0.54
0.81
0.94
1.08
1.23
1.56
0.56
0.73
0.86
1.00
1.15
1.48
0.58
0.66
0.78
0.92
1.08
1.41
0.60
0.58
0.71
0.85
1.01
1.33
0.62
0.52
0.65
0.78
0.94
1.27
0.64
0.45
0.58
0.72
0.87
1.20
0.66
0.39
0.52
0.66
0.81
1.14
0.68
0.33
0.46
0.59
0.75
1.08
0.70
0.27
0.40
0.54
0.69
1.02
0.72
0.21
0.34
0.48
0.64
0.96
0.74
0.16
0.29
0.43
0.58
0.91
0.76
0.11
0.23
0.37
0.53
0.86
0.78
0.05
0.18
0.32
0.47
0.80
0.80
0.13
0.27
0.42
0.75
0.82
0.08
0.21
0.37
0.70
0.84
0.03
0.16
0.32
0.65
Kondansatör Adımının Tayini : Dikkat edilmesi gereken en önemli husus 1.adımda seçilen kondansatör değeri diğer adımlardakilerden daha küçük seçilmelidir.Yukarıdaki örnekte 45 kVAR'lık kondansatör ile yapılacak kompanzasyon panosunda 5 kademeli röle kullanılması durumunda adımlar aşağıdaki gibi olmalıdır.
1. kademe 5 kVAR
2. kademe 10 kVAR
3. kademe 10 kVAR
4. kademe 10 kVAR
5. kademe 10 kVAR
Akım Trafosunun Tayini : Akım trafolarından etiketlerinde yazılı akım değerlerinin
0.1 katından çok 1.2 katından az akım geçtiğinde hatasız çalışırlar.Bu nedenle akım trafoları ne çok büyük ne de çok küçük seçilmelidir. Örnek tesiste güç 60 kW çalışma gerilimi 380V ise işletmenin nominal akımı I= P/1.73*U =60/1.73*380= 91.26A
Bu formülden elde edilen akım değerlerine en yakın bir üst standart akım trafosu seçilir. Örnekte 100:5 lik trafo kullanmak yeterlidir.
Reaktif Rölenin Bağlanması :
1. Röleyi bağlamadan önce şema 1 'deki bağlantıyı dikkatle inceleyiniz.
2. Akım trafosunu ana şalter çıkışına veya ana giriş sigortalarından birinin ayağına
bağlayınız.En çok karşılaşılan hata ,akım trafosunun kompanzasyon panosundan sonra bağlanmasıdır.Bu durumda röle çalışmaz.Akım trafosu daima kondansatörlerden önce ve işletmenin ilk girişine bağlanmalıdır.Ayrıca akım trafosundan çıkan telleri en kısa yoldan (panonun demir aksamına ve diğer kablolara sarmadan) tercihen 2x1.5MM TTR kablo kullanarak rölenin 1 ve 2 nolu uçlarına bağlayınız.
3. Akım trafosunun bağlı olduğu faz R olsun. Rölenin 4 ve 5. nolu klemenslerine mutlaka diğer iki fazı yani S ve T bağlayınız.
Reaktif Rölenin İşletmeye Alınması
1. % ayar düğmesini 0.50 ye getiriniz. (TEK 'in ön gördüğü değerdir.)
2. röleyi otomatik konumuna alınız.
3. c/k ayar düğmesini 0.05 e alınız. Devreye indüktif bir yük (örneğin motor) alınız. Röle üzerindeki ind. ışığıyanmalıdır. Kap. yanıyorsa 4 ve 5 nolu uçları ters çeviriniz.
4. Bundan sonra geriye kalan tek işlem c/k ayarının düzgün olarak yapılmasıdır.
Buradaki oranda c: 1. adımdaki kondansatör gücünü k: akım trafosunun çevirme oranını göstermektedir. Örneğimizde bu oran ; C/k=5/(100/5)=0.25 bulunur ve bu ayar 0.25 e getirilir. Aşağıdaki tabloda c/k ayarı için seçim tablosu görünmektedir.
Akım Trafosu
1. kademedeki kondansatör gücü
5
10
15
20
25
30
40
50
100
30/5
0.83
50/5
0.50
1
75/5
0.33
0.67
1
100/5
0.25
0.50
0.75
1
150/5
0.17
0.33
0.50
0.67
0.83
1
200/5
0.13
0.25
0.38
0.50
0.63
0.75
1
300/5
0.08
0.17
0.25
0.33
0.42
0.50
0.67
0.83
400/5
0.06
0.13
0.19
0.25
0.31
0.38
0.50
0.63
600/5
0.08
0.13
0.17
0.21
0.25
0.33
0.42
0.83
800/5
0.06
0.09
0.13
0.16
0.19
0.25
0.31
0.63
1000/5
0.05
0.08
0.10
0.13
0.15
0.20
0.25
0.50
1500/5
0.05
0.07
0.08
0.10
0.13
0.17
0.33
2000/5
0.05
0.06
0.08
0.10
0.13
0.25
Muhtemel Problemler :
· Röle sürekli kondansatör alıyor. Cos j metre kapasitif gösterdiği halde çıkarmıyor.
1. Kondansatör panosunu besleyen güç kablosu akım trafosundan önce alınmıştır.
2. Rölenin 4 ve 5 nolu klemenslerine akım trafosunun bağlı olmadığı diğer iki faz yerine(S T) akım trafosunun bağlı bulunduğu faz (R) bağlanmıştır. Bu durumda ind. veya kap. ledlerinden biri sürekli yanar ve röle devreye sürekli kondansatör alır veya çıkarır. Röle çalışıyor.Kademelerin devreye girdiği röle üzerindeki ışıklardan belli oluyor.
Kontaktörler çekiyor fakat Cos j yükselmiyor ve röle kondansatör almak istiyor.
1. Kondansatör sigortaları atmıştır.
2. Kontaktör kontakları kirlenmiştir.
3. Kondansatörler değer kaybetmiştir.
4. Kurulu kondansatör gücü ,tesisin kompanzasyonuna yetmemiştir.Kondansatör ilavesi gerekmektedir.
· Motorlar çalışıyor.Devrede kondansatör olmadığı halde kap ışığı yanıyor.
1. Rölenin 4 ve 5 nolu uçlarını değiştiriniz. ·
Aynı akım trafosundan hem röle hem de Cos j metre besleniyor ancak her iki cihazda düzgün çalışmıyor.
1. Bağlantı hatası vardır.(Röle ve Cos j metre akım devreleri şemadaki gibi seri bağlanmalıdır.)
2. Akım trafosu büyük seçilmiştir.
3. Cos j metre gerilim devresi bağlantısı R fazından alınmıştır.(Reaktif güç kontrol rölesinin tersine Cos j metrenin gerilim devresi akım trafosu ile aynı faza bağlanmalıdır.)
Yeni Yönetmelikle Tesislere Getirilen Yükümlülükler
1. Abonenin çektiği aktif enerjinin %33 'ü kadar reaktif enerjiyi sistemden çekmesine izin veriliyor.
( Cos j =0.95 ind.)
2. Abonenin çektiği aktif enerjinin %20 'si kadar reaktif enerjiyi sisteme vermesine izin veriliyor.
( Cos j =0.98 kap.)
3. Kurulu gücü 50 kVA'nın üzerinde olan abonelere kapasitif sayaç takma zorunluluğu getirilmiştir.
4. Kompanzasyon tesisinin projesi ,tüketicinin güç katsayısını 0.95 ile 1.00 arasında bir değere getirecekşekilde düzenlenmesi.
5. Daha önce onaylanmış elektrik projeleri ile daha önce yapılmış olan elektrik tesislerine ait kompanzasyonprojeleri ,tebliğin yayınlandığı tarihten itibaren 6 ay içerisinde yeniden onaylatılarak tesislerin yapılması vegeçici kabul işlemleri bir yıl içerisinde tamamlanmış olmalıdır.
kaynak:Ozkan Otomasyon
-
Eline saglık güzel olmuş.
-
Excelde hazırlamış olduğum Kompanzasyon takibi ile ilgili dosya ektedir. Sadece tarih ve son endeks girilecek otomatik olarak hesaplamayı görebileceğiz. Ayrıca aktif reaktif sayaç bağlantıları ve güç üçgeni ile ilgili bilgileri gönderiyorum
umitsaman@hotmail.com
-
WEBMASTER VERDİĞİN BİLGİLER İÇİN TEŞEKKÜRLER. ÖRNEK VERMİŞ OLDUĞUN RÖLE TEK FAZDAN AKIM BİLGİSİ ALAN RÖLE, BİRDE ÜÇ FAZDAN AKIM BİLGİSİ ALAN RÖLE TİPİ VAR YANİ 3 ADET AKIM TRAFOSU ÜZERİNDEN BAĞLANAN BU RÖLENİN KULLANILMASI DAHA İYİ OLUR.ÇÜNKÜ TESİSTE ANALİZÖRLE ÖLÇÜM YAPTIĞINIZDA R FAZI ENDÜKTİFKEN S FAZI KAPASİTİFTE OLABİLİYOR BU NEDENLE ÜÇ FAZIN ORTALAMASININ REFERANS ALINMASI GENEL KOMPANZASYON MANTIĞI AÇISINDAN DAHA SAĞLIKLI OLACAKTIR.AYRIYETEN KOMPANZASYONDA EN ÖNEMLİ KONU AKIM TRAFOSUNUN UYGUN SEÇİLMİŞ OLMASIDIR.SAYGILARIMLA...
-
SEVGİLİ WEBMASTER YENİ YÖNETMELİKLERLE TESİSLERE GETİRİLEN YÜKÜMLÜLÜKLER BAŞLIĞI ALTINDAKİ 3. MADDE DEĞİŞTİ KURULU GÜCÜ 15KW TALEP GÜCÜ 9KW ÜZERİ TESİSLER KOMPANZASYON YAPMAK ZORUNDA VE KOMBİ SAYAÇ KULLANMAK ZORUNDA. BİRDE MUHTEMEL PROBLEMLER KONU BAŞLIĞINDA YAZDIĞIN MADDELER HEP KURULUM AŞAMASINDAKİ PROBLEMLER. KURULUM SONRASI İŞLETME SÜRESİNCE YAŞANAN İKİ ÖNEMLİ PROBLEME DEYİNMEK İSTİYORUM BUNLARDAN İLKİ TİTREŞİM SONUCU BAĞLANTI NOKTALARINDAKİ VİDALARIN GEVŞEMESİ NETİCESİ ÇIKAN PROBLEMLER BUNLARIN ENAZ 6 AYDA BİR KONTROL EDİLİP ***ILMASI.İKİNCİSİ KOMPANZASYON KONTAKTÖRÜ KULLANILMAMASI NETİCESİ ANA KONTAKLARIN YAPIŞMASI VE SİSTEMİN AŞIRI KAPASİTİFDEN CEZAYA GİRMESİ. KOMPANZASYON YAPILMIŞ TESİSİN SAYAÇ ENDEKSLERİ GÜNLÜK ALINIP KONTROL EDİLMESİ GEREKİR. SAYGILARIMLA...
-
Forum Yöneticisi
TEŞEKKÜRLER TEKNİK ADAM...
-
-
[img]http://www.kilicelektrik.com.tr/Referanslar/Isler/k***111;nca/flash/photos/rs9.jpg[/img]
BİR KOMPANZASYON PANOSUNDA; KONDANSATÖRLERİN SİLİNDİRİK TİPTE SEÇİLMESİ,KONTAKTÖR VE BIÇAKLI SİGORTALARIN YATAY MONTE EDİLMESİ NETİCESİ KULLANILIM ALANININ ASGARİYE İNDİRİLMESİ.SAYGILAR...
-
Bilgiler için çok sağolun
-
ELİNE SAGLIK ARKADASIM.SÖYLE AKTİF KAPASİTİK REAKTİF DEGERLERİ GİRİP TE FATURANIN CEZAYA GIRIP GIRMEDIGINI OGRENEBILECEGIMIZ BIR PROGRAM FALAN VARMI YARDIMIC OLURSANIZ SEVİNİR.VAR OLDUGUNU BILIYORUM DAHA ONCE GORMUSTUM AMA BİRDAHA BULAMADIM.BİLEN ARKADASLAR AYDINLATIRSA SEVİNİİTRM
Konu Bilgileri
Users Browsing this Thread
Şu an 1 kullanıcı var. (0 üye ve 1 konuk)
Bu Konudaki Etiketler
Yetkileriniz
- Konu Acma Yetkiniz Yok
- Cevap Yazma Yetkiniz Yok
- Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
- Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok
-
Forum Kuralları